Door cliënten voor cliënten: een aandachtspuntenlijst ter voorbereiding op de medische beoordeling
Roland de Groot en Anneke Letschert zijn beiden raadslid van de Centrale Cliëntenraad. Ze bedachten de aandachtspuntenlijst voor UWV cliënten waarmee cliënten zich beter kunnen voorbereiden op hun medische beoordeling. Anneke: ‘de aandachtspuntenlijst helpt cliënten om sterker in hun schoenen te staan tijdens het gesprek met de verzekeringsarts.’
De aandachtspuntenlijst
Het begon allemaal in april 2021 met de kamerbrief ‘Toekomst sociaal-medisch beoordelen’ van oud-minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wouter Koolmees. In de brief stond nadrukkelijk benoemd dat er iets moest gebeuren met de eigen inbreng en rol van cliënten tijdens de sociaal medische beoordeling. UWV cliënten doorlopen deze beoordeling tijdens een uitkeringsaanvraag. Een verzekeringsarts of arbeidsdeskundige beoordeelt de gezondheidssituatie van de cliënt tijdens een gesprek.
Naar aanleiding van deze kamerbrief hebben Roland en Anneke in mei 2021 vanuit de Centrale Cliëntenraad een ongevraagd advies ingediend bij het UWV. Hun idee: een aandachtspuntenlijst als hulpmiddel voor cliënten waarmee zij hun medische beoordeling beter kunnen voorbereiden.
‘Het heeft daarna nog een tijd geduurd voordat we iets hoorden’, vertelt Roland. Na de verkenning van een ander spoor dat uiteindelijk dood is gelopen, nam het UWV tijdens de zomer van 2022 weer contact op met Roland en Anneke. ‘We hebben toen ons voorstel voor de aandachtspuntenlijst erbij gepakt en zijn in gesprek gegaan met de voorzitter van de Nationale Vereniging van Verzekeringsgeneeskunde (NVVG) en het UWV. Vervolgens hebben we het idee van een aandachtspuntenlijst verder uitgewerkt tot wat het nu is geworden.’
Hobbels op de weg
Maar makkelijk was het absoluut niet. Roland: ‘het was echt een proces van bloed, zweet en tranen. We hebben veel gesprekken gehad en we moesten echt heel erg duidelijk maken waarom deze lijst niet alleen cliënten, maar ook het UWV en verzekeringsartsen zelf gaat helpen.’
Anneke voegt toe: ‘vooral voor verzekeringsartsen was het moeilijk. Zij waren bang dat de aandachtspuntenlijst meer werk voor hen zou opleveren. Deze zorgen moesten we bij hen weg zien te nemen. En dat was niet eenvoudig.’
Het mes snijdt aan twee kanten
In de aandachtspuntenlijst staat een aantal vragen over zaken die aan bod komen tijdens de beoordeling met de verzekeringsarts. Bijvoorbeeld vragen over de mogelijkheden en beperkingen die de cliënt ervaart, behandelingen die de cliënt momenteel ondergaat en zijn medicatiegebruik. Door al van tevoren over deze vragen na te denken, gaat een cliënt veel beter voorbereid de beoordeling in. Het wordt voor de cliënt duidelijker wat hij lastig vindt en wat nog mogelijkheden zijn. Door deze voorbereiding kan een cliënt zichzelf beter verwoorden tijdens de medische beoordeling. Dit zorgt ervoor dat het gesprek met de verzekeringsarts soepeler verloopt voor beide partijen. Tegelijkertijd kan het voor een verzekeringsarts potentieel tijd schelen als een cliënt goed voorbereid naar het gesprek komt en bijvoorbeeld alle medische informatie en diagnoses al op orde heeft. Dit kan zorgen voor een tevreden cliënt die zich uiteindelijk beter kan vinden in de uitkomst van het gesprek. Ook dit kan UWV op de langere termijn tijd besparen.
Pilot
Het is de bedoeling dat UWV de aandachtspuntenlijst uiteindelijk landelijk uitrolt. Afgelopen oktober is een pilot gestart in Limburg. Cliënten ontvangen daar de aandachtspuntenlijst tijdens de WIA-aanvraag én nogmaals als ze een uitnodiging krijgen voor het gesprek met de verzekeringsarts. Roland: ‘op deze manier krijgen cliënten ook echt genoeg tijd voor de voorbereiding’.
Op basis van de pilot evalueert het UWV de aandachtspuntenlijst in maart 2023. Tot nu toe zijn de reacties positief. ‘Van WIA-begeleiders hebben we veel goede reacties ontvangen, maar ook van cliënten zelf’, vertelt Anneke. Maar Roland en Anneke zijn ook nog op zoek naar kritische geluiden zodat ze de lijst kunnen verbeteren.
Inspiratie voor andere cliëntenraden
Beide raadsleden hopen natuurlijk dat de aandachtspuntenlijst uiteindelijk landelijk wordt gebruikt en een vast onderdeel wordt van het WIA-proces. Roland: ‘ik vind het heel mooi dat we iets hebben gemaakt waar cliënten direct iets aan hebben. Als cliëntenraad doen we vooral veel dingen achter de schermen. Maar dit document is iets tastbaars dat de cliënt meteen kan gebruiken en hopelijk meteen baat bij heeft.’
Roland en Anneke vinden het belangrijk dat andere districtsraden worden geïnspireerd om zelf een vergelijkbaar initiatief te nemen. ‘Ons proces heeft laten zien dat we als cliëntenraden echt impact kunnen hebben en iets tastbaars kunnen neerzetten dat de dienstverlening van UWV direct verbetert voor de cliënt. Het zou mooi zijn als de aandachtspuntenlijst iets groters teweeg kan brengen’.
Download de aandachtspuntenlijst.
Heb je vragen of wil je meer weten over de aandachtspuntenlijst? Neem contact op met Roland (rwmdegroot@outlook.com) of Anneke (a.letschert@telfort.nl).