“Adviezen van cliëntenraden zijn cadeautjes. En dat betekent niet dat de raad het me altijd makkelijk maakt. Maar juist dan wordt de waarde van de raad zichtbaar.”

Dümig heeft in de afgelopen jaren veel raadsleden langs zien komen. “De valkuil van de raadsleden is aan de ene kant dat ze te veel in procedures vervallen. Je ziet dat in iedere organisatie de neiging bestaat om met jezelf bezig te zijn en je ook aan procedures vast te houden. Terwijl het belang van de cliënt altijd voorop staat. Wij vragen tien of vijftien keer per jaar formeel om een advies van de cliëntenraden, maar de kracht zit echt in het informele karakter en de invloed op beleid en uitvoering voor het formele adviestraject. Door mee te praten, ideeën in te brengen en signalen van cliënten te vertalen naar voor UWV belangrijke dingen, bewijst de cliëntenraad haar waarde. Het proces dat de raad daarin heeft doorgemaakt is indrukwekkend.”

Cliëntenraden al eerder betrekken
Dat wordt voor Dümig duidelijk bij een proef die met de Centrale Cliëntenraad gestart is. Bij voorbereidingen op een wet wordt UWV altijd om een uitvoeringstoets gevraagd. “De cliëntenraad heeft altijd aangegeven het liefst zo vroeg mogelijk in het proces betrokken te worden. Dat leverde voor mij een lastige tegenstelling op. Enerzijds kan ik ze niet betrekken bij dit proces, omdat ik ze ook geen invloed kan geven. Anderzijds is het ook gek om ze daar niet bij te betrekken, omdat het wel een belangrijk onderdeel is van de invloed die UWV heeft. Als je cliënten pas daarna betrekt, passeer je ze bij het begin van het proces. We zijn nu begonnen om onder voorwaarden toch de cliëntenraad daarbij te betrekken. De eerste voortekenen van deze proef zijn goed.”

Onafhankelijkheid is een must
Een andere valkuil voor de cliëntenraad is juist dat raden teveel één worden met UWV. “Raadsleden moeten onafhankelijk adviezen kunnen geven en niet te veel rekening houden met de belemmeringen die wij hebben. Daarom moet ik ook niet te veel gaan uitleggen waarom dingen niet kunnen. Uiteindelijk moet ik een afweging maken, maar zij moeten niet voordat ze een advies geven al rekening met onze afwegingen hoeven te houden. Zoals ik al zei: ´Ieder advies moet een cadeautje blijven´. En alleen op deze manier blijft het dat.”

Balans binnen de raad is verbeterd
Dümig is onder de indruk van de ontwikkeling die de cliëntenraad heeft doorgemaakt. “De cliëntenraad houdt zich nu veel minder bezig met procedures, en geeft kwalitatief echt goede adviezen. Belangrijk daarbij is geweest de fusie met CWI. Voorheen waren we echt heel erg gericht op de uitvoering van het verstrekken van uitkeringen, nu kunnen we ons nog meer richten op het aan het werk krijgen van mensen. De balans is beter.”

De toekomst
De cliëntenraad is erg belangrijk voor UWV, nu en in de toekomst. Dümig wenst de raadsleden tot slot nog iets belangrijks toe. “Voor de cliëntenraad gun ik het ze heel erg van harte dat ze goed voor het voetlicht krijgen, met name bij cliënten, wat ze allemaal doen. Ze geven ons heel veel cadeautjes, maar het blijft lastig om dat ook daadwerkelijk goed voor het voetlicht te krijgen. Ik hoop dat in de toekomst voor iedereen nog beter duidelijk is wat de cliëntenraad allemaal doet.”