‘Geef Cliëntenraad ook binnen UWV een gezicht’
‘Binnen UWV weten maar weinig mensen van het bestaan of de taken van de cliëntenraden af. Dat bleek wel toen ik voor dertig werkcoaches in Leiden ons werk moest uitleggen. Eén had er wel eens van gehoord, maar kon niet vertellen wat we doen. Ik pleit ervoor daar meer bekendheid aan te geven.’
Zes jaar geleden kwam Hans Klaasse namens de vakbond Unie-MHP in de Cliëntenraad Den Haag & Leiden. Op 1 september dit jaar eindigde zijn tweede termijn. De komende tijd vult hij zijn vrije tijd vooral in met vrijwilligerswerk als schipper van rondvaartochten met demente bejaarden. Maar eerst is er een afscheidsinterview. Hoe kijkt hij terug op zes jaar cliëntenraadswerk? En heeft hij nog tips voor zijn opvolger?
Betere positie
‘Ik werd zes jaar geleden vanwege mijn ervaring met medezeggenschap door de vakbond gevraagd om cliëntenraadslid te worden bij het toenmalige CWI. Als ik erop terugkijk zijn de verschillen tussen een ondernemingsraad en een cliëntenraad enorm groot. In een ondernemingsraad heb je iets te zeggen en moeten ze vanuit de directie echt naar je luisteren, want je vertegenwoordigt de werknemers in dat bedrijf. In een cliëntenraad heb je ook iets te zeggen, alleen hoeft de directie niet naar je te luisteren. Dat is ook mijn kritiek op de huidige positie van de cliëntenraad. Je bent een adviesorgaan, maar hebt totaal geen machtspositie. Die positie zou moeten veranderen, wil je ook echt profijt hebben van een cliëntenraad en zaken voor cliënten blijvend kunnen verbeteren.’
Interne PR
‘Ook pleit ik ervoor om intern meer bekendheid aan het cliëntenraadswerk te geven. Ons werk leeft nauwelijks bij de medewerkers van UWV. Dat merkte ik wel toen ik een presentatie gaf aan dertig werkcoaches over het werk van een cliëntenraad. Medewerkers van UWV weten niet of nauwelijks wat wij doen. Of ze denken dat wij alleen hun werk controleren. Ook dat zou volgens mij moeten veranderen, wil je als cliëntenraad meer kunnen bereiken.’
Strengere selectieprocedure
‘Overigens vind ik ook dat je heel kritisch moet kijken naar de selectieprocedure voor nieuwe cliëntenraadsleden. Vakbonden hebben steeds meer moeite om nieuwe leden te werven. De vacatures worden daardoor vooral door onafhankelijke leden ingevuld. Zo komen er steeds meer mensen zonder achterban in de raad. Dat lijkt mooi, maar kan alleen werken als er van tevoren goed gescreend wordt op de motivatie en het netwerk van nieuwe leden. Zijn zij in staat voor het algemene belang van cliënten op te komen, of zitten ze alleen in de raad voor hun eigen belang? Hebben ze een netwerk van andere cliënten waarop ze kunnen terugvallen? Ook dat is belangrijk wil je als raad serieus worden genomen. Daarnaast denk ik dat het voor onafhankelijke cliëntenraadsleden ook moeilijker is om dit werk goed te doen, omdat je bijvoorbeeld niet kunt terugvallen op juridische steun vanuit de vakbond of bijscholing op nieuwe sociale ontwikkelingen. Mijn advies aan nieuwe leden is dan ook: Zorg dat je als raadslid een achterban vertegenwoordigt en dat je bij blijft!’
Betere positie
‘Ik werd zes jaar geleden vanwege mijn ervaring met medezeggenschap door de vakbond gevraagd om cliëntenraadslid te worden bij het toenmalige CWI. Als ik erop terugkijk zijn de verschillen tussen een ondernemingsraad en een cliëntenraad enorm groot. In een ondernemingsraad heb je iets te zeggen en moeten ze vanuit de directie echt naar je luisteren, want je vertegenwoordigt de werknemers in dat bedrijf. In een cliëntenraad heb je ook iets te zeggen, alleen hoeft de directie niet naar je te luisteren. Dat is ook mijn kritiek op de huidige positie van de cliëntenraad. Je bent een adviesorgaan, maar hebt totaal geen machtspositie. Die positie zou moeten veranderen, wil je ook echt profijt hebben van een cliëntenraad en zaken voor cliënten blijvend kunnen verbeteren.’
Interne PR
‘Ook pleit ik ervoor om intern meer bekendheid aan het cliëntenraadswerk te geven. Ons werk leeft nauwelijks bij de medewerkers van UWV. Dat merkte ik wel toen ik een presentatie gaf aan dertig werkcoaches over het werk van een cliëntenraad. Medewerkers van UWV weten niet of nauwelijks wat wij doen. Of ze denken dat wij alleen hun werk controleren. Ook dat zou volgens mij moeten veranderen, wil je als cliëntenraad meer kunnen bereiken.’
Strengere selectieprocedure
‘Overigens vind ik ook dat je heel kritisch moet kijken naar de selectieprocedure voor nieuwe cliëntenraadsleden. Vakbonden hebben steeds meer moeite om nieuwe leden te werven. De vacatures worden daardoor vooral door onafhankelijke leden ingevuld. Zo komen er steeds meer mensen zonder achterban in de raad. Dat lijkt mooi, maar kan alleen werken als er van tevoren goed gescreend wordt op de motivatie en het netwerk van nieuwe leden. Zijn zij in staat voor het algemene belang van cliënten op te komen, of zitten ze alleen in de raad voor hun eigen belang? Hebben ze een netwerk van andere cliënten waarop ze kunnen terugvallen? Ook dat is belangrijk wil je als raad serieus worden genomen. Daarnaast denk ik dat het voor onafhankelijke cliëntenraadsleden ook moeilijker is om dit werk goed te doen, omdat je bijvoorbeeld niet kunt terugvallen op juridische steun vanuit de vakbond of bijscholing op nieuwe sociale ontwikkelingen. Mijn advies aan nieuwe leden is dan ook: Zorg dat je als raadslid een achterban vertegenwoordigt en dat je bij blijft!’
