Toen Etsseline een aantal jaar geleden arbeidsongeschikt werd verklaard, besloot ze vrijwilligerswerk te gaan doen bij de FNV. Ze ging aan de slag als WIA- en WAO-begeleider, een vakbondsvrijwilliger die speciaal wordt opgeleid om cliënten te ondersteunen bij bijvoorbeeld de (her)keuringen van WIA, WAO of Wajong.

‘Ik heb vroeger zelf bij UWV gewerkt op de afdeling WAO- en WIA-voorzieningen’, vertelt Etsseline. ‘Toen ik een brief in de bus kreeg waarin stond dat ze vrijwilligers in die branche zochten, heb ik me aangemeld. Ik kon een cursus volgen om me verder in de regelgeving en begeleiding te verdiepen.’

Ondersteunen en informeren

Als WIA-begeleider in Groningen, ondersteunt en informeert Etsseline cliënten over het keuringsproces en de rechten die zij daarin hebben. Ze legt uit wat UWV in het proces van cliënten verwacht en wat voor vragen er gesteld kunnen worden. Als cliënten dat vragen, gaat ze mee naar het keuringsgesprek. ‘Mensen vinden het toch spannend om naar UWV te gaan en om alleen naar het gesprek te gaan. Ze hebben het gevoel dat ze zichzelf moeten verdedigen of moeten bewijzen dat ze niet meer kunnen werken. Dat kan moeilijk zijn.’

Time-out

Het is nooit de bedoeling dat ze het gesprek overneemt, vertelt ze. Maar raken mensen geblokkeerd en weten ze niet meer wat ze moeten zeggen, dan kan ze wel helpen. ‘Ik vraag dan of het goed is als ik iets toevoeg. En als het gesprek niet goed loopt of iemand zijn geduld verliest en niet meer rustig wordt, dan kan ik om een time-out vragen. Ik kan dan even alleen met de cliënt in gesprek gaan of vragen om een nieuwe afspraak. Dat gebeurt soms, maar gelukkig niet vaak!’

Dankbaar

‘Ik doe dit werk met veel plezier. Het is niet makkelijk, maar je krijgt er zo veel waardering voor. Mensen zijn zo dankbaar dat je iets voor ze kunt doen. Dat je met ze mee kunt gaan en ze zich daardoor rustiger voelen. En ik leer er zelf ook veel van. Hoe je een gesprek moet voeren, goed moet luisteren en erachter kunt komen wat het probleem is. Ik moet goed kunnen samenvatten en doorvragen om erachter te komen wat iemand wil en verwacht van mij én van UWV.’

Dichtbij de signalen

Die geleerde lessen kan Etsseline ook goed inzetten in haar werk bij de cliëntenraad. ‘Ik vind het begeleiden van mensen heel leuk, omdat ik zo dichtbij kan komen. Dat is belangrijk, want zo kom ik ook dichtbij de signalen. Via de cliënten die ik begeleid krijg ik veel signalen binnen. Ik kan dat terugkoppelen in de raad: ik hoor dit vaak, kunnen we hier iets mee? Dat is goed, want zo weten we wat er leeft.’

Bejegening

Voor de cliëntenraad Noord is de bejegening van cliënten in keuringsgesprekken een belangrijk speerpunt. Hoe worden cliënten behandeld als ze bij UWV komen? Worden ze goed te woord gestaan? ‘Door mijn werk als WIA-begeleider kom ik geregeld in aanraking met mensen die ontevreden zijn over de dienstverlening. Ik zeg altijd: waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Mensen zijn soms negatief over UWV, maar ik probeer ze in te laten zien dat bij UWV ook gewoon mensen werken. Toch gebeurt het te vaak dat er fouten gemaakt worden bij deze - toch kwetsbare - groep mensen. Als cliënten echt ontevreden zijn, verwijs ik ze door naar de cliëntenraad, zodat wij kunnen kijken hoe we kunnen helpen.’