Als geen ander weet hij hoe het is om aan de zijlijn te staan. Of zoals hij het zelf zegt: in een 'zinkend schuitje' te zitten. In zijn mid-twintiger jaren kende Venlonaar Roland de Groot (40) de nodige fysieke tegenslag waardoor hij zelf klant van UWV werd. Een moeilijke fase volgde, waarin hij geen raad wist met zichzelf en zijn financiële situatie.

Roland de Groot (cliëntenraad Limburg)

Mijn huidige drijfveer is in die zware periode ontstaan', legt Roland uit. 'Ik wil mensen die afhankelijk zijn van een arbeidsongeschiktheidsuitkering en weinig te besteden hebben, heel graag helpen. Veel UWV-klanten met een laag inkomen die ik ben tegengekomen, weten vaak niet dat ze aanvullende regelingen kunnen aanvragen.'

Roland sloot zich 15 jaar geleden aan als vrijwilliger bij het Platform Sociale Zekerheid, een organisatie die mensen adviseert over uitkeringen, begeleidingsmogelijkheden en bezwaarprocedures. Daarna werd hij lid van de cliëntenraad van UWV Limburg. In die rol bleef hij net zo lang lobbyen bij de gemeente Venlo en UWV, totdat er een pilot kwam, waarbij klanten van UWV actief worden gewezen op voorzieningen en regelingen.

En nu heb je een prijs gewonnen voor die inspanningen: de Cliënt in beeld. Gefeliciteerd! Wat is je eerste reactie?

'Ik ben natuurlijk in de eerste plaats trots. Hartstikke leuk om in het zonnetje gezet te worden. Het voelt geweldig om dit samen met de Cliëntenraad Limburg voor elkaar te boksen. Maar mijn taak met de minimawerkgroep zit er nog lang niet op. Ik hoop dat ons idee landelijk wordt uitgerold. De pilot in Limburg is ontstaan na een aantal overleggen met de gemeente en UWV. Heel simpel: UWV stuurt mensen die op het sociale minimum zitten een brief met de strekking: 'U kunt ook bij deze instanties aankloppen voor extra voorzieningen.' Die brief is ontstaan uit een minima-document wat ik heb samengesteld. Mochten mensen de brief niet begrijpen of hebben ze vragen, dan wordt verwezen naar mijn eigen Platform Sociale Zekerheid, FNV, de inloopspreekuren van de sociale dienst Venlo of de gemeente. Het is mijn vurige wens dat deze boodschap door alle UWV-kantoren in Nederland wordt omarmd.'

De cliënt in beeldprijs ging dit jaar naar de cliëntenraad Limburg

Welke rol dicht je hierbij precies toe aan UWV'ers?

'Denk aan arbeidsdeskundigen, mensen van het WERKbedrijf of KCC-medewerkers, die een extra signalerende functie krijgen toebedeeld. Als ze zien dat mensen een laag inkomen hebben en mogelijk aanspraak maken op een aantal minima-regelingen, kunnen ze deze mensen daarop attenderen. Geholpen door het landelijke document dat al klaarligt. Dus verstrek niet alleen een uitkering, maar hélp deze mensen net even een handje. Ik hoop dat medewerkers bij Klant en Service of Strategie, Beleid en Kenniscentrum gaan onderzoeken of hier beleid op kan worden gemaakt. '  

Je richt je vooral op minima: heb je het gevoel dat UWV te weinig doet voor deze doelgroep?

'Nou ja, overheidsbreed is er te weinig besef hoe moeilijk het is voor deze groep. En ook UWV komt wat dat betreft te weinig op voor minima. Hoewel ik besef dat bij UWV veel mensen werken met een enorm groot hart. Maar weet je hoeveel Wajongers per maand ontvangen? 1050 euro. Als je daar een huis van moet huren, moet eten en drinken en je zorgverzekering wilt betalen, dan is dat geld heel snel op. Ben je chronisch ziek, dan heb je bijvoorbeeld 385 euro eigen risico aan het eind van het jaar. Nogmaals, er zijn veel regelingen om het mensen makkelijker te maken. Maar als mensen daar niet van op de hoogte zijn of worden gesteld, dan wordt het moeilijk.'

Welke boodschap wil je graag uitdragen over dit onderwerp?

'Dat de overheid echt wel bereid is om mensen aan de onderkant van de samenleving te helpen. Maar vaak zien mensen door de bomen het bos niet meer. Ik weet uit ervaring dat maximaal 5 procent van de hele arbeidsongeschikte populatie op de hoogte is van regelingen die er voor hen zijn. Bij UWV kunnen we ze helpen, óók door te wijzen op andere instanties. We zijn 1 overheid. Neem chronisch zieke mensen: die weten vaak niet dat de medische kosten die zij maken, kunnen worden opgegeven bij de Belastingdienst. Of stel: je bent Wajonger en je hebt een kind. Als je voor je kind geen laptop kunt aanschaffen, dan kan Stichting Leergeld helpen. Het kost niet veel tijd om mensen daarvan op de hoogte te stellen. Misschien kost het de gemeente meer geld, doordat er meer aanvragen voor voorzieningen komen. Maar aan de andere kant: er wordt ook bespaard op bijvoorbeeld schuldhulpverlening.'